پولبک (Pullback) یکی از مهمترین مفاهیم در تحلیل تکنیکال است که در لغت به معنای بازگشت و عقب کشیدن است. پولبک، یک الگوی متداول در نمودارهای قیمتی است و به دنبال تفسیر نمایانگرهایی برای پیشبینی حرکتهای آتی نماد معاملاتی میباشد. تحلیلگرانی که تشخیص و تفهیم روانشناسی پولبک و دلایل شکلگیری آن را به خوبی دارند، میتوانند از این الگو برای ارتقاء سود خود بهرهبرند. در این مقاله، قصد داریم تعریف پولبک را مطرح کنیم و انواع مختلف آن را بررسی نماییم. با ما همراه شوید تا بیشتر در این زمینه آشنا شوید.
پولبک (Pullback) چیست؟
پولبک (Pullback) به حرکتی از نمودار گفته میشود که برای مدت کوتاهی وجود داشته و برخلاف روند حاضر است. پس پولبک در تحلیل تکنیکال به معنی توقف موقت روند فعلی با حرکت در خلاف جهت آن است که در انتهای آن، ادامه حرکت در جهت روند را خواهیم داشت.
یکی از توصیفهایی که برای این پدیده استفاده میشود، عبارت "بوسه خداحافظی" است. پولبک در مواقعی رخ میدهد که قیمت پس از شکست یک سطح حمایتی یا مقاومتی (که با کمک تحلیل تکنیکال تعیین میشود) به سمت محدودههای بالاتر یا پایینتر حرکت میکند. در این نقطه، قیمت تمایل دارد سطحی که پیشتر شکسته شده بود را مجدداً لمس کرده و سپس در مسیر حرکتی خود ادامه دهد. این واقعیت منجر به تعبیر آن به عنوان "بوسه خداحافظی" میشود.
دلایل شکلگیری پولبک
وقتی قیمت در نمودار یک نماد پس از مدتها نوسان در منطقه مقاومتی و حمایتی، موفقیت به شکستن این سطوح می شود، امید درون معاملهگران به وجود میآید. این امید انگیزهای مثبت برای ادامه حرکت را به همراه دارد و با شکستن منطقه مقاومتی و حمایتی، معاملهگران جدید تمایل دارند تا وارد بازار شوند، اما افزایش پیدرپی در قیمت ممکن است منجر به کاهش جذابیت سهم شود. از سوی دیگر، معاملهگرانی قبلاً وارد شدهاند، با افزایش قیمت شروع به فروش و خروج از سهم (یا هر نوع دارایی دیگری) میکنند.
خریداران و فروشندگان منتظر یافتن نقطه ورود جذاب به بازار هستند و به محض رسیدن قیمت به منطقه شکسته شده، سفارش های خود را ثبت میکنند و بازار مجدداً روند قبلی را از سر میگیرد.
انواع پولبک در بازار های مالی
انواع پولبک بر اساس قدرت روند و مقدار تغییر قیمت به سه دسته تقسیم میشوند:
- پولبک معمولی (Normal Pullback) : همانگونه که از عنوان این نوع پولبک پیداست، پولبک معمولی همان شکل رایج و ساده پولبک میباشد که در نمودارهای بسیاری قابل مشاهده است. همانطور که در شکل میبینید این نوع پولبک به سطح شکسته شده برخورد میکند و از همان منطقه برمی گردد.
- پولبک داخلی (Inside Pullback) : روند حرکتی قیمت بعد از برخورد با سطوح شکسته شده، معکوس میشود. یعنی برگشت قیمتها بعد از لمس و نفوذ به داخل سطوح شکست اتفاق میافتد. این نوع بیانگر ضعف در قدرت روند فعلی است و نشان از دودلی معاملهگران دارد. چه بسا در ادامه با اصلاح قیمت مواجه شویم بنابراین باید احتیاط کرد!
- پولبک خارجی (Outside Pullback) : برخلاف مورد اول و دوم که نمودار مجددا سطح شکسته شده را لمس میکرد، پولبک خارجی، به سطح شکسته شده نزدیک میشود اما با آن برخورد نمی کند. این نوع، نسبت به انواع قبلی از قدرت بیشتری برخوردار است و سیگنال قوی بودن روند فعلی را صادر میکند.
نحوه تشخیص پولبک
- اندیکاتورها: با استفاده از اندیکاتورهایی مثل مووینگ اوریج، باند بولینگر و pivot points ها.
- قدرت روند: هر چه قدرت روند فعلی بیشتر باشد احتمال اینکه تغییر جهت حرکت قیمتها بیانگر پولبک باشد بیشتر خواهد بود اما در روندهای ضعیفتر، هر تغییر در حرکت قیمت را باید به عنوان سیگنال بازگشت روند درنظر گرفت! ( روندها - انواع و نحوه شناسایی آنها )
- حجم معاملات (Volume): افزایش حجم معاملات هنگام شکست سطوح حمایت و مقاوت میتواند مُهر تاییدی بر تشکیل یک پولبک قوی باشد. کاهش Volume در انتهای Pullback شناسایی شده، بیانگر قدرت بیشتر فروشندگان و هشدار شکلگیری یک Reversal است.
تفاوت پولبک و اصلاح قیمت
در نگاه اول، هر دو ممکن است مشابه به نظر برسند. با این حال، تفاوت عمده ای بین این دو وجود دارد. مهمترین تفاوت اصلاح قیمت و پولبک مربوط به زمان و مقدار تغییر قیمت است. پولبک در مدتزمان کوتاهی رخ میدهد. به علاوه اینکه تغییرات قیمت زیادی در جریان آن ایجاد نمیشود. این در حالی است که اصلاح قیمت از نظر زمانی معمولاً طولانیتر است. همچنین مقدار تغییر قیمت در جریان اصلاح معمولاً بیشتر است؛ البته نه به اندازه ریزش قیمت.
پولبکها در بیشتر مواقع در ناحیههایی از نمودار قیمت رخ میدهند که در مجاورت «سطوح حمایت یا مقاومت» (Support & Resistance Levels) هستند. مثلاً در نزدیکی میانگین متحرک (MA) و یا نقاط پیوت (Pivot Point)، قیمت قبل از ادامهی روند، کمی به عقب برمیگردد و معکوس میشود.
استراتژیهای معاملاتی بر اساس پولبک
در تمام تایم فریمها میتوانید از پولبکهای معاملاتی، کسب سود کنید، چون یک روند ممکن است در هر جایی از نمودار (از نمودار 5 دقیقهای تا تایم فریم ماهانه) ظاهر شود. چه یک تریدر روزانه باشید یا یک سوئینگ تریدر (تریدر نوسانگیر)، میتوانید (با اطمینان) از استراتژیهای مبتنی بر پولبک استفاده کنید. در پست آموزشی زیر، ما 6 استراتژی سود آور مبتنی بر پولبک را مورد بحث قرار میدهیم : 6 استراتژی معاملاتی سودآوری مبتنی بر پولبک ( Pullback )