بانکهای مرکزی عمدتا مسئول حفظ تورم به نفع رشد اقتصادی پایدار هستند و در عین حال به ثبات کلی سیستم مالی نیز کمک میکنند.
بانکهای مرکزی در مواقعی که لازم بدانند، در بازارهای مالی مطابق با “چارچوب سیاست پولی” تعریف شده مداخله خواهند کرد. اجرای چنین سیاستی توسط معامله گران فارکس که به دنبال استفاده از حرکات ارزی حاصل از آن هستند، به شدت تحت نظارت و پیش بینی قرار میگیرد. این مقاله بر نقش بانکهای مرکزی بزرگ و تاثیر سیاستهای آنها بر بازار جهانی فارکس متمرکز است .
بانک مرکزی چیست؟
بانکهای مرکزی، نهادهای مستقلی هستند که توسط کشورهای سراسر جهان برای کمک به مدیریت صنعت بانکداری تجاری، تعیین نرخهای بهره و ارتقای ثبات مالی در سراسر کشور مورد استفاده قرار میگیرند.
تأثیرات بانکهای مرکزی بر بازار فارکس
بانکهای مرکزی به عنوان سازمانهایی که مسئولیت نظارت و کنترل بر اقتصاد کشورها را بر عهده دارند، بر بازار فارکس (بازار ارز) تأثیر قابل توجهی دارند. در ادامه تأثیرات بانکهای مرکزی بر بازار فارکس را شرح میدهیم :
1- تعیین نرخ بهره: بانکهای مرکزی در تعیین نرخ بهره (نرخ سود) تاثیر بسیاری در بازار فارکس دارند. افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی باعث افزایش ارزش ارز ملی میشود و افزایش قیمت ارز ملی در بازار فارکس به معنی تخریب ارزش ارزهای خارجی نسبت به آن است. با افزایش نرخ بهره، ارزش یک ارز افزایش می یابد و به دلیل جذب سرمایه گذاران، ارزش آن افزایش می یابد. با کاهش نرخ بهره، ارزش یک ارز کاهش می یابد و به دلیل خروج سرمایه گذاران، ارزش آن کاهش می یابد.
2- خرید و فروش ارز: بانکهای مرکزی ممکن است ارزهای خارجی را خرید یا فروش کنند تا ارزش ارز ملی را کنترل کنند. در صورتی که بانک مرکزی برای خرید ارز خارجی پول داخلی را به بازار فارکس عرضه کند، ارزش ارز ملی کاهش مییابد و قیمت ارز خارجی نسبت به آن افزایش مییابد. در صورتی که بانک مرکزی ارز خارجی را بفروشد، ارزش ارز ملی افزایش مییابد و قیمت ارز خارجی نسبت به آن کاهش مییابد.
3- تداوم پشتوانه مالی: بانکهای مرکزی ممکن است برای پشتوانه مالی در بازار فارکس اقدام کنند. این به این معنی است که بانک مرکزی میتواند ارز ملی را به عنوان پشتوانه مالی برای ارزهای خارجی ارائه کند. این اقدام باعث افزایش اعتماد به بازار فارکس و حفظ پایداری بازار میشود.
4- تأثیرات سیاستهای پولی و اقتصادی: بانکهای مرکزی توانایی تأثیرگذاری بر سیاستهای پولی و اقتصادی دارند. به عنوان مثال، افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی میتواند باعث کاهش تورم و حفظ پایداری اقتصادی شود، اما همچنین ممکن است باعث کاهش رشد اقتصادی و افزایش بدهی شود. همچنین، تصمیمات بانک مرکزی در خصوص پول چاپی و کنترل تورم نیز میتواند تأثیرگذاری بر بازار فارکس داشته باشد.
5- اعلام سیاستهای مالیاتی و تجاری: بانکهای مرکزی ممکن است سیاستهای مالیاتی و تجاری کشور را تعیین کنند. برای مثال، اعلام سیاستهای مالیاتی جدید میتواند تأثیرگذاری بر بازار فارکس داشته باشد، زیرا افزایش مالیات میتواند باعث کاهش تقاضای داخلی و کاهش قیمت ارز ملی نسبت به ارزهای خارجی شود.
به طور کلی، بانکهای مرکزی با تأثیرگذاری بر سیاستهای پولی و اقتصادی، اعمال سیاستهای مالیاتی و تجاری، تعیین نرخ بهره و خرید و فروش ارز، تأثیر بسزایی در بازار فارکس دارند. به همین دلیل، تحلیل و پیشبینی بازار فارکس بدون در نظر گرفتن عواملی مانند بانکهای مرکزی، غیر قابل تصور است.
وظایف بانک مرکزی
بانکهای مرکزی برای انجام وظایفی در راستای تامین منافع عمومی تاسیس شدهاند. در حالی که ممکن است مسئولیتها بین کشورها متفاوت باشد، مسئولیتهای اصلی شامل موارد زیر است:
- 1- دستیابی به ثبات قیمت و حفظ آن: بانکهای مرکزی وظیفه دارند از ارزش پول خود محافظت کنند. این امر با حفظ سطح متوسط تورم در اقتصاد انجام میشود.
- 2- ارتقای ثبات سیستم مالی: بانکهای مرکزی، بانکهای تجاری را تحت یک سری تستهای فشار قرار میدهند تا ریسک سیستمی در بخش مالی کاهش یابد.
- 3- تقویت رشد متوازن و پایدار در یک اقتصاد: به طور کلی دو راه وجود دارد که یک کشور میتواند اقتصاد خود را از طریق آنها تحریک کند، سیاست مالی (مخارج دولت) یا سیاست پولی (مداخله بانک مرکزی). اگر بودجه دولت تمام شده باشد (سیاست مالی)، بانکهای مرکزی هنوز میتوانند سیاستهای پولی را در تلاش برای تحریک اقتصاد آغاز کنند.
- 4- نظارت بر موسسات مالی: بانکهای مرکزی وظیفه تنظیم و نظارت بر بانکهای تجاری در راستای منافع عمومی را بر عهده دارند.
- 5- به حداقل رساندن بیکاری: جدای از ثبات قیمت و رشد پایدار، بانکهای مرکزی به دنبال به حداقل رساندن بیکاری هستند؛ که یکی از اهداف فدرال رزرو است.
بانک های مرکزی
بانکهای مرکزی در سراسر جهان وجود دارند و مسئولیتهای مختلفی از جمله نظارت بر سیاست پولی و پرداختی، حفظ پایداری نرخ ارز، نظارت بر بانکها و سایر موسسات مالی، طراحی و پردازش وجوه نقد و صادرات نوت و سکههای ملی را بر عهده دارند. در زیر، به برخی از بانکهای مرکزی مهم در جهان اشاره شده است :
- بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا (Federal Reserve System)
- بانک انگلستان (Bank of England)
- بانک مرکزی یابان (Bank of Japan)
- بانک مرکزی اروپا (European Central Bank)
- بانک مرکزی کانادا (Bank of Canada)
- بانک مرکزی سوئیس (Swiss National Bank)
- بانک مرکزی استرالیا (Reserve Bank of Australia)
- بانک مرکزی چین (Peoples Bank of China)
- بانک مرکزی روسیه (Central Bank of the Russian Federation)
- بانک مرکزی هند (Reserve Bank of India)
همه این بانکهای مرکزی به منظور ارائه خدمات مالی و نظارت بر سیاستهای پولی و پرداختی کشورهای خود، در حال فعالیت هستند.
بانک فدرال رزرو (ایالات متحده آمریکا)
بانک فدرال رزرو یا به اختصار "Fed"، بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا است. این بانک در سال 1913 تأسیس شد و مسئولیت تعیین سیاستهای پولی، نظارت بر سیستم بانکی، تأمین پایداری اقتصادی و حفظ قدرت خرید پول ملی را بر عهده دارد. همچنین، Fed برای تأمین منابع مالی برای دولت ایالات متحده نیز اقداماتی انجام میدهد.
بانک فدرال رزرو با تأمین پول، تعیین نرخ بهره و اعلام سیاستهای پولی، تأثیر زیادی بر بازار فارکس دارد. برای مثال، تصمیم بانک فدرال رزرو در خصوص افزایش یا کاهش نرخ بهره، میتواند باعث تغییراتی در قیمت دلار نسبت به سایر ارزها شود. همچنین، اعلام سیاستهای تجاری و تعرفهای ایالات متحده نیز میتواند تأثیرگذاری بر بازار فارکس داشته باشد. در کل، بانک فدرال رزرو به عنوان یکی از بزرگترین بانکهای مرکزی دنیا، تأثیر زیادی بر بازار فارکس دارد و تصمیمات و سیاستهای آن میتواند به عنوان یکی از عوامل اصلی در تعیین نرخ ارز و پویایی بازار فارکس محسوب شود.